Ազգային Ուսումնական Խորհուրդի գիտաժողովը Նիւ Եորքի մէջ՝ «Հայ կիները որպէս մայրեր ու արուեստագէտներ»

Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոս Արամ Ա. 2013 թուականը հռչակած է «Հայ Ընտանիքի Մօր Տարի» եւ թելադրած՝ պատշաճ ձեռնարկներով անդրադառնալ ու խորհրդածել մայրերու կեդրոնական դերի մասին մեր անցեալին ու ներկային։

“Armenian Women as Mothers and Artists,” an Interesting Symposium Sponsored by ANEC in New York

His Holiness Aram I, Catholicos of the Great House of Cilicia, has deemed 2013 the “Year of the Mother of the Armenian Family” and asked Armenians throughout the world to organize activities in order to reflect on and to explore the central role of mothers in the past and present of our nation.

With this idea in mind, the Armenian National Education Committee (ANEC) sponsored a symposium, “Armenian Women as Mothers and Artists,” to offer some insights into the richness, depth, and breadth of the issue. The symposium was held at the Pashalian Hall of St. Illuminator’s Armenian Cathedral in New York on Saturday, October 5, 2013 in the afternoon.

Կարելի չէ այսպէս շարունակել այս հաւաքական անձնասպանութիւնը

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

 

Օրեր առաջ ՀՅԴ Քարոզչական Մարմինը  գովելի նախաձեռնութեամբ մը կազմակերպած էր կլոր սեղան մը, որ նուիրուած էր լիբանանահայ դպրոցը յուզող այլազան  հարցերու և որուն իրենց մասնակցութիւնը բերին լիբանանահայ այլադաւան ու այլամէտ դպրոցներու վեց տնօրէններ: Ձեռնարկը տեղի ունեցաւ  3  Հոկտեմբեր 2013-ին, Պէյրութի Ազգային Առաջնորդարանի յարկին տակ, լեփ-լեցուն սրահի մը մէջ, յատկապէս մեծաթիւ ուսուցիչներու գովելի ներկայութեամբ: Ըստ ամենայնի յաջող հանդիսութիւն մը, որ սակայն ... խճողուած էր, քանի յայտագրի վրայ նախատեսուած էին վեց  գլուխներ, որոնք, ճիշդ է,  իբրև բնաբան ունէին լիբանանահայ  դպրոցը ընդհանուր առմամբ, այսուհանդերձ անոնք բոլորովին ալ համատեղելի չէին և չէին կրնար սեղմուիլ նոյն պարունակին մէջ: Աւելի սպառիչ  ու մանաւանդ շինիչ ըլլալու համար՝  ասոնք պէտք է երկարէին  վեց  հանդիպումներու վրայ, և կարելի է վստահ ըլլալ, որ պիտի գտնէին նոյն ունկնդրութիւնն ու շահագրգռութիւնը: 

ANEC Sponsors Annual Seminar Focusing on Supporting Teachers

On Saturday September 7, the Armenian National Education Committee (ANEC) sponsored a seminar for teachers practicing in Armenian day and Saturday schools in the eastern region.  The program was held at the Armenian Prelacy headquarters in New York City. Attendees from Armenian schools from New York, New Jersey, Chicago, Providence, and Philadelphia, gathered on Saturday morning for breakfast and opening remarks from His Eminence Archbishop Oshagan Choloyan who spoke about his experience as a teacher and the important role of the educator. He said that the task of educating the next generation is not just a cultural issue, but a national one.

Ազգային Ուսումնական Խորհուրդի տարեկան սեմինարը

Շաբաթ, Սեպտեմբեր 7ին, առաւօտեան ժամը 10էն մինչեւ կէսօրէ ետք ժամը 4, Ազգային Ուսումնական Խորհուրդը կազմակերպեց սեմինար մը՝ արեւելեան շրջանի հայկական ամէնօրեայ եւ շաբաթօրեայ վարժարաններու համար, Ազգ. Առաջնորդարանի դահլիճին մէջ։ Ներկայ էին Նիւ Եորքէն, Նիւ Ճըրզիէն, Շիքակոյէն, Փրովիտընսէն եւ Ֆիլատելֆիայէն ուսուցիչներու, տնօրէններ եւ խնամակալ մարմիններու անդամներ։

October 5, 2013: "Armenian Women as Artists and Mothers" (Symposium)



«Պտոյտ մը հայոց լեզուի բառարանին մէջ»

ՅԱԿՈԲ ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ

 

2013-ին, Պոլիս, լոյս տեսաւ պոլսահայ վաստակաւոր գրագէտ, թատերագիր, գրականագէտ եւ «Մարմարա» օրաթերթի խմբագրապետ Ռոպէր Հատտէճեանի «Պտոյտ մը հայոց լեզուի բառարանին մէջ» խորագրեալ հատորը` մեկենասութեամբ տէր եւ տիկին Արմէն եւ Միմի Յարութիւնեաններուն:

Սոյն գործը կը բաղկանայ 320 էջերէ եւ կ՚ընդգրկէ 82 յօդուածներ, որոնք տպուած են «Մարմարա» օրաթերթին մէջ 2012 թուականին:

Հայոց լեզուի ծրագիր՝ մանկապարտէզի դասարաններուն համար

Հայ կաթողիկէ պատրիարքարանի «Սուրբ Գրիգոր Նարեկացի» կեդրոնի Դպրոցական հայագիտութեան զարգացման գրասենեակը 2013 թուականի Յուլիսին հրապարակեց հայոց լեզուի ուսուցման ծրագիր մը, ուղղուած`  Լիբանանի հայկական վարժարաններու մանկապարտէզի հայոց լեզուի ուսուցիչներուն:

Ի պէտս զարգացելոց

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Կարենալ         
1866-ին հայր Արսէն Այտընեան նկատել կու տար, թէ արեւմտահայը չի յաջողիր ճիշդ կիրարկել կարենալ բայը, երբ այս վերջինին վրայ կու գայ աւելնալու երկրորդ բայ մը, այսինքն սապիսիները` կարենալ գրել, կարենալ յաղթել, կարենալ լուծել եւ այլն: Այսպիսի երկբաղադրիչ բայերը հայերէնի մէջ կը կոչուին «յարադրական բայեր», որոնց մէջ գլխաւոր կամ գերադաս բային վրայ աւելցող բաղադրիչը կը կոչուի յարադրեալ. գրել, յաղթել, լուծել յարադրեալներ են: Նմանօրինակ բայեր են` փորձել յաջողիլ, որոշել օգնել, վճռել յաղթել, շարունակել աղմկել եւ այլն, որոնց  բոլորն ալ կազմուած են գերադաս ներգործական բայէ մը եւ ստորադաս ուղիղ խնդիր ձեւացնող յարադրեալէ մը:

Հայրենի աղբիւր. հեղինակ՝ Յարութիւն Քիւրքճեան (*)

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

 

Վերջերս հաճելի անակնկալը ունեցայ ստանալու «Հայրենի աղբիւր»-ի միջնակարգի չորս կարգերու ակնահաճոյ ու ճաշակաւոր, հայեցի ու հայաբոյր ձեւաւորումով   հատորներու նորագոյն հրատարակութիւնները:  Ինծի համար շարքը նորութիւն չէ. անոր բովանդակութեան վերահասու դարձած եմ մօտաւորապէս երկու տասնամեակ առաջ եւ տրամադրութեանս տակ ալ ունեցած եմ քանի մը լրիւ  շարքեր իւրաքանչիւր կարգէն,  եւ երկար ապրած եմ անոնց մտերմութեան մէջ` շատ յաճախակի թերթատումներով ու վերընթերցումներով. սակայն տարիներուն հետ այդ օրինակները շոգիացան, քանի որ զանազան ծնողներ  եւ աշակերտներ, չեմ գիտեր ինչու եւ ինչպէս, սովորութիւն դարձուցած են ինձմէ` իրենց պակսող դասագիրք մը կամ դասագիրքեր խնդրել, իսկ ես  միշտ ալ սիրայօժար ընդառաջած եմ անոնց խնդրանքին: Այսպէս է որ  այլազան դասագիրքերու ամբողջական շարքեր ձեռքէս ելած ու գտած են  իրենց հասցէատէրերը, իսկ ես մնացած եմ… առանց  որեւէ նմուշի: Բան մը, որուն համար չեմ ափսոսար անշուշտ:

Seminar Series: A Brief Introduction to Modern Armenian Literature

Հայկական առաջին միջգործօն (interactive) հէքեաթը՝ «Անահիտ», անվճար

 

Յուլիս 11, 2008ին, առաջին գնորդը App Store-էն ձեռք բերաւ առաջին յաւելուածը (app): Առցանց խանութէն, առաջին հայկական միջգործօն հէքեաթը` Ղազարոս Աղայեանի «Անահիտ»ը,  այսօր ալ կրնաք անվճար ներբեռնել (download)։ Արդէն կէս տարիէն աւելի է, որ յաւելուածը յայտնուած է App Store-ի մէջ։ Այս առիթով PanARMENIAN.Net ի թղթակիցը խօսած է նախագծի հեղինակներէն մէկուն՝ ծրագրաւորող Վահրամ Գէորգեանի հետ:

Ո՞րքան հայերէն սորվեցնել եւ ինչո՞ւ

ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ

Նման հարցում մը իսկ առաջին ակնարկով անիմաստ կրնայ թուիլ հայկական դպրոցի պարագային, եթէ նկատի չունենանք որ հայերէն լեզուի ուսուցումը կրճատելու քաղաքականութիւն մը լռելեայն կերպով կը կիրարկուի կամ կը հետապնդուի Սփիւռքի շատ մը գաղութներուն մէջ, երբեմն առաջնորդելով աղիտալի արդիւնքներու:

Խօսքը պետական սեղմումներուն մասին չէ, որոնց յաճախ հանդիպած ենք որոշ տարիներ Միջին Արեւելեան կարգ մը երկիրներու մէջ, կամ Հիւսիսային Ամերիկայի մէջ կիրարկուած լուռ քաղաքականութեան մը, որ կ՚՚ենթադրէ թէ հայերէնի ուսուցումը յաւելեալ ծանրութիւն մըն է հայ աշակերտի ուսին, որուն պատճառաւ ծնողքը այդ բեռը պիտի չուզէ տեսնել իր զաւկի վզին, կամ զայն պէտք է իջեցնել նուազագոյն աստիճանի ...:

Այս բոլորը որոշ «առասպելներ» կամ թիւրիմացութիւններ կը ստեղծեն, որոնց պէտք է անդրադառնալ առանձին- առանձին:

The Wobbling Pillar

“When three Armenians settle in a new country, the first thing they do is build a church, a club, and a school,” is the axiom, boast, half-joke Diaspora Armenians have told to each other and to “odars” for more than a century. There is much truth in the observation.

The bad news is that one of the three pillars—the day-schools—are wobbling everywhere in the Diaspora.

Vay, vay, vay

Kristi Rendahl

 

Armenians are quick to tell you what a rich language they have, and with good cause. Those 39 letters (or 36, depending on who’s reading this) (*) have a history. There’s a reason why my friends at Manana Youth Center are raising money to create an animated film series of the Armenian alphabet. It’s rich, and it’s relevant.

There are a few Armenian expressions that stand out from the rest for me. Words that are the only appropriate way to convey something, whether I’m speaking with an Armenian or an American or a Liberian. “You’re speaking from a warm place,” I’ll say in English, explaining that it’s an Armenian expression for someone who is in a convenient position to have a given attitude or belief.

ARS Eastern USA Announces Essay Contest Winners

More than 120 students from Armenian schools across the East Coast participated in the Armenian Relief Society (ARS) Eastern USA’s annual essay contest this year, which addressed the question, “If you could go back in time, which historic Armenian figure would you want to meet, and why?” The full results are below.

Ֆիլատելֆիայի «Հայկազեան» ազգային վարժարանի ամավերջի հանդէսը

ՆԱՅԻՐԻ ԱՂԱՃԱՆԵԱՆ-ՊԱԼԱՆԵԱՆ

 

Մայիս 19, 2013ը եզակի օր մըն էր Ֆիլատելֆիայի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ ընտանիքին համար, որ հաւաքուած էր վայելելու «Հայկազեան» ազգային վարժարանի ամավերջի հանդէսը։ Ան մեծ սիրով պատրաստուած ու նուիրուած էր հայ մօր։

Online Armenian Thesis Database Launched





On May 1, 2013, Canada’s ARF Armen Karo Student Association announced the launch of its Armenian Thesis Database, a new, online tool located at www.armeniantheses.com. The website is the result of a year-and-a-half of work and brings together master’s and doctoral dissertations written on Armenian topics from around the world. 

Ազգային Ուսումնական Խորհուրդը հրատարակած է «Հայաստանի պատմական ատլաս»ը

Ազգային Ուսումնական Խորհուրդը (ANEC) վերջերս հրատարակած է երկլեզու (հայերէն եւ անգլերէն) «Հայաստանի պատմական ատլաս»ը, Խորհուրդի գործադիր տնօրէն դոկտ. Վարդան Մատթէոսեանի խմբագրութեամբ։ Հրատարակութիւնը կատարուած է Արեւելեան թեմի առաջնորդ Բարձրշ. Տ. Օշական արք. Չօլոյեանի բարձր հովանաւորութեամբ՝ հայ տպագրութեան 500ամեակին առիթով։ Հրատարակութեան ծախսը հոգացած է Յակոբեան ընտանիքը (Փրովիտընս, Ռոտ Այլընտ) ի յիշատակ իրենց ծնողաց՝ Երուանդ եւ Սրբուհի Յակոբեանի։

The Armenian National Education Committee (ANEC) Releases "Atlas of Historical Armenia"

 

The Armenian National Education Committee (ANEC) recently published the bilingual, Armenian and English, Atlas of Historical Armenia, edited by Dr. Vartan Matiossian, Executive Director of ANEC. The publication was accomplished under the auspices of His Eminence Archbishop Oshagan Choloyan, Prelate of the Eastern Prelacy of the Armenian Apostolic Church of America, on the 500th anniversary of Armenian printing. The cost of the publication was underwritten through the generous donation of the Hagopian family of Providence, Rhode Island, in memory of their parents, Ervant and Serpouhi Hagopian.

New York: Closing Good Schools

Karim Camara

 

 

The article refers to the forthcoming closure of Catholic schools in the New York area. Many of the statements here may be read between lines by replacing the word "Catholic" with "Armenian." Many of the statements may also apply to Armenian school outside the Tri-State area and even outside the United States, in the far-flung Diaspora. What do we have to say? What do we have to do?

 



Last week’s announcement by the Roman Catholic Archdiocese of New York that it may close another 27 schools should serve as a wake-up call for all who care about urban education across New York state. This is not just a “Catholic” issue.

Լոյս տեսաւ «Ուղղագրական-Բացատրական Բառարան»ը

ԵՂԻԱ ԳԱՅԱՅԵԱՆ

 

«Ուղղագրական-Բացատրական Բառարան»ը կ’ընդգրկէ  ե – է, ո – օ, հ – յ գիրերու ուղղագրական տեսակէտէ դժուարութիւն ունեցող չորս բառացանկեր՝ շուրջ 3150 բառ։
Բառարանը նախատեսուած է Սփիւռքի հայկական նախակրթարաններու, միջնակարգ եւ երկրորդական վարժարաններու աշակերտութեան, ինչպէս նաեւ անսխալ գրելու փափաք ունեցողներու համար, ովքեր նախանձախնդիր են մայրենի լեզուի նկատմամբ։

Կը մնայ յուսալ թէ իր տեսակին մէջ առաջին այս բառարանը, որ, բնականաբար, չէր կրնար ընդգրկել մայրենի լեզուի ուղղագրական տեսակէտէ դժուարութիւն ունեցող բոլոր բառերը, պիտի նպաստէ սփիւռքահայ աշակերտութեան եւ ընթերցասէր հանրութեան ուղղագրութեան բարելաւումին եւ անսխալ գրելու ճիգին։

Մի նոր ժողովածու

ԳԷՈՐԳ ՔՐԻՍՏԻՆԵԱՆ

 



Մի նոր ժողովածու ծնուեց եւ անմիջապէս դրուեց շրջանառութեան մէջ, հեղինակ Յովսէփ Նալպանտեանի ձեռամբ հասաւ մեր ընթերցողին, յատկապէս նրանց, ում համար մտածուած ու արարուած էր այս նորոյթը: Այս «Ուղղագրութեան նիւթերու ժողովածուն» Յ. Նալպանտեան բանասէր-մանկավարժ, մատենագիրը պատրաստել ու հրատարակել է Սփիւռքի տարածքում գործող ամէնօրեայ եւ միօրեայ դպրոցների ուսուցիչների եւ աշակերտների համար:
Այս ժողովածուն հեղինակ Յ. Նալպանտեանի 11րդ գիրքն է:

Արեւմտահայերէնի պաշտպանութեան կռուաններէն մին շատո՜նց շիջեցաւ (գաղութահայ պատառիկ)

ՀԱՄԲԻԿ ՊԻԼԱԼԵԱՆ

Այն օրէն երբ զարմանալի որոշումով մը փակուեցաւ Համազգայինի Հայագիտական Բարձրագոյն Հիմնարկը, արդէն իսկ ազդանշանը կը տրուէր գաղութահայ կեանքի տարբե˜ր երազանքներու շիջումին:

Միւս կողմէ հաւանաբար հարց պիտի տրուի, թէ ճի՞շդ մօտեցում է գաղութի մը ճակատագիրին առնչել հիմնարկի մը գոյութեան իմաստը, այդ ալ հայագիտականի ձեւաչափով:

Fashions from the Past: Detroit ARS Celebrates Anniversary

It was Project Runway, Armenian Style, when on Friday, September 14, a different kind of fashion show was presented to the Greater Detroit community–one that featured traditional Armenian folk costumes from the villages and towns of 19th-century Western and Eastern Armenia.

The event was sponsored by the Armenian Relief Society (ARS) Mid-Council of Greater Detroit, which coordinates the one-day Zavarian Armenian School for area children ages 5 through 16. Founded in 1943, the Mid-Council is comprised of representatives from the five sister chapters of Greater Detroit, the “Zabel,” “Maro,” “Shakeh,” “Sybille,” and “Tsolig.” Proceeds from this event will benefit the Zavarian Armenian School.

Արեւմտահայերէնի Պաշտպանութեան Յանձնաժողովը սկսաւ աշխատանքի

Արեւմտահայերէնի Պաշտպանութեան Յանձնաժողովի Լիբանանի անդամները Չորեքշաբթի, 3 Հոկտեմբեր 2012-ին, Անթիլիասի Մայրավանքին մէջ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսի նախագահութեամբ գումարած նիստի ընթացքին առին հետեւեալ որոշումները.-
ա) Վերջնական ձեւ տալ Յանձնաժողովի աշխատանքային ուղեգիծին յատուկ ենթայանձնախումբի մը ճամբով, Սփիւռքի այլ գաղութներու մէջ գտնուող իր անդամներու կատարած առաջարկներու լոյսին տակ:
բ) Արեւմտահայերէնի մէջ գործածուող լեզուական եւ ուղղագրական սխալները ճշդելու ձգտող կատարուած աշխատանքի առաջին բաժինը որոշուեցաւ քննել եւ յառաջիկային այս ուղղութեամբ լծուիլ գործնական աշխատանքի:
գ) Յանձնաժողովը որոշեց լծուիլ մասնագիտական բառերու առձեռն բառարան մը պատրաստելու աշխատանքին:

St. Stephen's Day School Expansion Opening on October 14

The St. Stephen’s Armenian Elementary School (SSAES) of Watertown, Massachussetts this week announced that its campus expansion construction project, launched on June 15, 2012, was completed on August 31, and met the school’s goal of opening for the 2012-13 academic year. The Grand Opening Ceremony for the expanded building will take place on-site at 46 Elton Ave. in Watertown on Sunday, October 14 at 12 p.m.

Հայ դպրոցով հայը հայ կը մնայ

Յ. ԲԱԳՐԱՏՈՒՆԻ

Վերամուտ է դարձեալ:

Հայ դպրոցը տուաւ դասարան մուտքի առաջին զանգը, եւ հայ դպրոցին հաւատացող ծնողներու հարիւրաւոր աշակերտներ հաստատ քայլերով մուտք գործեցին իրենց վարժարանները` յաւելեալ ուսում ստանալու եւ իրենց աշխատանքով ապագայ կերտելու համար:

Հայ ուսուցիչը վերագտաւ իր աշակերտները, որոնց «բարի լոյսով» վերակենդանացուց իր աշխուժութիւնը, կորովը եւ իր գիտութիւնն ու հայկականութիւնը հայ աշակերտին «մարդակերտումին» ի սպաս դնելու պատրաստակամութիւնը:

Հետզհետէ անապատացող մեր կեանքին մէջ, վերամուտը, առաջին զանգը, հայ ծնողքը, հայ աշակերտն ու հայ ուսուցիչը բնականաբար կը կազմեն յուսատու այն ովասիսը, որ տասնամեակներ շարունակ ծլարձակած է, սերունդներ պատրաստած ու վերածուած մեր ժողովուրդի գոյատեւման կռուանին:

Ա՛յս, մետալին մէկ երեսն է:

Ուրախացնող, ապագային նկատմամբ հաւատք ամրացնող երեսն է անկասկած:

Լիբանանահայ վարժարանին բազմակի դժուարութիւնները

«ԱԶԴԱԿ»

 



Այսօր լիբանանահայ վարժարանները իրենց դռները կը բանան հայ աշակերտութեան առջեւ: Կրթական նոր տարեշրջանը կը սկսի հին ու նոր խնդիրներով, դժուարութիւններով ծանօթ պայմաններով, բայց նաեւ նոր հաւատքով, կամքով, դժուարութիւնները յաղթահարելու վճռակամութեամբ, ապագայի տեսիլքով:

Երկրին մէջ տիրող ու հետզհետէ թափ առնող ընկերային-տնտեսական դժուարութիւնները իրենց անմիջական ազդեցութիւնը կ՛ունենան կրթական ոլորտին վրայ: Դպրոցներու պիւտճէներու հաւասարակշռման ճիգեր, վճարունակ ծնողական խաւի հետզհետէ նօսրացում, գանձումներու հետեւողական պահանջներ, որոնց դիմաց նուազագոյն արդիւնքներ, դպրոցներու պաշտօնէութեան եւ ուսուցչակազմի աշխատավարձերու հաւանական ուշացումներ:

Ազգային Ուսումնական Խորհուրդի ուսուցչական սեմինարը

Շաբաթ, Օգոստոս 18ին, Ազգային Ուսումնական Խորհուրդը ուսուցչական սեմինար մը կազմակերպած էր, որ կեդրոնացաւ հայերէնը որպէս երկրորդ լեզու դասաւանդելու հարցերուն վրայ։ Նիւ Եորքէն, Նիւ Ճըրզիէն, Ֆիլատելֆիայէն, Ուաշինկթընէն, Փրովիտընսէն, Պոստընէն եւ Շիքակոյէն մասնակիցներ ժամանած էին Ազգ. Առաջնորդարանը՝ «Մարզել մարզիչը. հայերէնը որպէս երկրորդ լեզու նոր սորվողներու համար» աշխատանոցին ներկայ գտնելու։ Աշխատանոցին ղեկավարն էր Սքոթ Գոհէն՝ երկրորդ լեզուի ուսուցման մասնագէտ։